واپسین انسان

«شوهر عزیزم» مجموعه‌ی ده روایت نوآرگونه از جویس کرول اوتس است که شمای کلی کتاب به خوبی در عنوان کتاب تصویر شده و از همان ابتدا به خواننده هشدار داده می‌شود که «شوهر عزیزم، باید بگویم که من بچه‌ها را کشته‌ام.» این جمله نشانگر زندگی آمریکایی‌های سفیدپوست شهرنشین طبقه‌ی بالای جامعه‌ی آمریکایی است که حتا در مقابل وحشت‌هایی که با آنها یک خانه آن طرف تر یا یک تماس تلفنی فاصله دارد، مصونیت ندارند.

به طور مثال «دوران زیبای پرینستون» داستان زنی به نام سوفی ریدل است که نویسنده‌ی داستان‌های کودکان است. این آدم در جست و جوی کشف زندگی پدربزرگش که یک منطق‌دان معروف بوده می‌رود، و به موریل، خدمتکاری که قبلا برای خانواده‌ی پدربزرگش کار می‌کرده، نامه می‌نویسد. خدمتکار یک سری حقایق تکان‌دهنده را از طریق نامه‌های پی در پی در جواب سوفی می‌نویسد، و در یکی از نامه‌ها، نام والتر کافمن فیلسوف و مترجم آثار نیچه به میان آورده می‌شود که عاشق موریل بوده.

در پایان این نامه‌نگاری‌ها، سوفی ریدل با این چالش مواجه می‌شود که چه طور یک خانواده‌ی ایده‌آل می‌تواند به این سادگی از هم بپاشد. یا در داستان «گورستان زباله»، اوتس مثل نویسنده‌های پیش از خود، یک تراژدی واقعی را مبنای داستان خود قرار می‌دهد. داستان‌های اوتس ریشه‌یی عمیق در سنت‌های ادبی و روشنفکری آمریکایی دارد و شخصیت‌های داستانی‌اش نیز کاملا ملموس و عادی است.

«جان‌های افسرده» اثری از فیلیپ کلودل (۱۹۶۲-) رمان‌نویس، محقق و گزارشگر است. رمان «جان‌های افسرده» محصول سال ۲۰۰۳ کارگاه نویسندگی کلودل است که جایزهٔ ادبی رنودو را در همان سال و جایزهٔ بزرگ خوانندگان مجلهٔ «ال» را بعد از آن برایش به همراه آورد. این کتاب تاکنون به ۲۲ زبان ترجمه شده و فیلمی هم با حضور بازیگران سرشناس فرانسوی از آن ساخته شده است. اصلی‌ترین خط داستانی در «جان‌های افسرده»، ماجرای جست‌جوی یک افسر پلیس درباره راز قتل دختر جوانی است که در گیرودار جنگ جهانی اول در شهری کوچک و مرزی، به طرزی مشکوک کشته شده است. شهر در آتش جنگ می‌سوزد و فرانسه رو به نابودی است. کسی به دنبال کشف حقیقت نیست و اگر مقامات مربوط، بیچاره‌ای را به عنوان متهم بیابند با محاکمه او ماجرا را خاتمه می‌دهند که همین‌طور هم می‌شود. افسری فراری را به عنوان قاتل دختر شکنجه و محاکمه می‌کنند اما پلیس که راوی داستان هم هست قانع نمی‌شود و همچنان ذهنش درگیر ماجرای دختر است. کلودل در این رمان با خرده‌روایت‌های تکان‌دهنده از جنگ و فلاکت مردم در کنار خط اصلی داستان و باشیوه روایتی که درآن زمان می‌شکند و توالی منطقی وجود ندارد، ذهن خواننده را کاملا درگیر می‌کند. شخصیت‌های این اثر خراشی به عواطف خواننده وارد می کنند که تا مدتها اثر ان ماندگار خواهد بود. از ویژگی‌های بارز کتاب، موضوع و روایتگری ان است. موضوع که حول و حوش چند فاجعه از جمله جنگ جهانی اول شکل گرفته است و شیوه روایت‌گری راوی که مانند خبرنگاری پرتجربه و نکته‌دان زندگی خودش و کسانی را که همراهش این راه پر درد و رنج را طی می‌کنند شرح می‌دهد و برای این کار از جمله‌هایی خیلی ساده، گاه خیلی کوتاه، گاه خیلی گزنده و گاه بسیار دردناک استفاده می‌کند.

الری کوئین کار نویسندگی را در 1929، زمانی که تب رمان پلیسی همه گیر شده بود، آغاز کرد و در همان قدم نخست، به دلیل باروری اندیشه و تخیل استثنایی خود در صف مقدم نویسندگان پلیسی جای گرفت. از 1938 تغییرات عمده ای در کار کوئین پدید آمد، او آثاری عرضه می کند که مهم ترین آن ها «ده روز شگفت انگیز» است.

الری کوئین در این داستان به کمک روانکاوی، کانون قدرت های اجتماعی ناخودآگاه را در تغییر انگیزه های شخصیت های داستان باز می نماید و از این طریق به رمان پلیسی چیزی می افزاید که تا آن زمان به وضوح وجود نداشته است.

آگاتاکریستی برای همة علاقه‌مندان داستان‌های پلیسی نامی است آشنا. او شهرتش را مدیون حدود صد رمان و داستان پلیسی است که در ردة رمان‌های موسوم به «قاتل کیه» قرار می‌گیرند. در این کتاب پرحادثه حلال معما هرکول پوآرو (کارآگاه) است. او یکی از معروف‌ترین کارآگاهان داستان پلیسی انگلیسی است.

پوآروی بلژیکی پس از تجاوز آلمان به وطنش در سال 1914 مجبور شد به انگلستان فرار کند. پس از پایان خدمت پرافتخارش در ادارة پلیس، در سال 1904 بازنشسته شد. پس از جنگ در انگلستان ماند و کارآگاه خصوصی شد. هرچند پوآرو ظاهراً شخصیت مضحکی است. قدرت استدلالش غوغا می‌کند و نیرو و اعتقاد راسخش به تواناییش، وامی‌داردش تا بگوید که تنها کارآگاهی در همة دنیاست که می‌تواند معمایش را حل کند.