درآمدی بر مسیحیت

مجموعه حاضر گزیده ای از مقالات کتاب یا دایره المعارف « Companion Encyclopedia Of Theology»است که توسط عده ای از صاحب نظران الهیات مسیحی غرب به نگارش درآمده و به وسیله برخی از مترجمان که بیشتر از اعضای هیئت علمی و پژوهشگران موسسه و دانشگاه ادیان و مذاهب قم هستند ترجمه و تحقیق شده است.

این کتاب همان گونه که از عنوانش پیداست، دایره المعارف موجز و فشرده ای است که هدف آن، آشنایی محققان فلسفه و کلام اسلامی با الهیات و کلام جدید مسیحیت است. هدف دیگر تنظیم این مجموعه چنانچه در مقدمه آن ذکر شده است فراهم آوردن راهنمایی هر چه فراگیر تر برای وضعیت کنونی الهیات مسیحی در دانشگاه های مغرب زمین و در جهان جدید است زیرا برای فهم حال، باید از گذشته آگاه باشیم به ویژه در مورد پدیده دیرپایی مانند مسیحیت که از لحاظ مسایل کلامی مشترکاتی با کلام اسلامی دارد و از لحاظ تاریخی فراز و نشیب های فراوانی دارد.

مترجمان و محققان این مجموعه سعی کرده اند هیچ گونه القاء نظر یا نقدی تحلیل گرایانه ارائه نکنند. زیرا هدف روشنگری در مورد تحولات الهیات مسیحی در سده های اخیر به ویژه قرن هجدهم است. اهمیت اساسی این دوره آن است که از دیدگاهی جدید به مقوله الهیات مسیحیت نگاشته شده است که از بسیاری جهات حتی از زمان آغازین آن و یا از دوران اصلاحات دینی هم مهمتر است. این مجموعه دارای چهل و هشت مقاله است که در شش بخش تنظیم شده است.

این کتاب خوانندگان را با مذهب پروتستان یکی از شاخه ‎های دین مسیحیت و سیر تحولات آن آشنا می ‎سازد.

نگارنده در آغاز راجع به مفهوم لغوی و اصطلاحی پروتستان و نهضت اصلاحات دینی و بازسازی و نوسازی مسیحیت مطالبی ایراد می‎کند. وی این نکته را متذکر می‎ گردد که پیدایش پروتستان و نهضت اصلاح دینی در سال‎های پایانی قرون وسطا در اروپا شکل گرفت و گسترش یافت.

نویسنده در ادامه متفکران اولیه پروتستان را همراه با اندیشه‎های آن‎ها معرفی کرده که مارتین لوتر از مهم‎ترین آن‎هاست. مولف در فصول بعد از انشعابات فرقه ای در مسیحیت و شاخه پروتستان و زیرمجموعه‎ های آن سخن به میان آورده و در فصول پایانی ذهن خوانندگان را به مباحث ایمانی و اعتقادی پروتستان و آیین و آداب دینی آنان معطوف می‎ دارد.

معرفی کتاب اثر پیش رو، مروری بر اعتقادات، سنت ها، آداب و رسوم و تعالیم ارایه شده از سوی کلیسای کاتولیک با استناد به متون رسمی و تعلیمی این کلیسا و کتاب مقدس است.

در این نوشتار به تبیین جنبه های کلامی، عبادی، اخلاقی و اجتماعی مربوط به تعالیم ارائه شده از سوی کلیسای کاتولیک برای مسیحیان این فرقه از جهان که مورد تایید پاپ نیز می باشد، پرداخته شده و برخی از ادعیه، آداب و رسوم دینی و مذهبی و نیز مسایل حقوقی مربوط به مسیحیت کاتولیک معرفی شده است.

نویسنده نخست کلیاتی در مورد مفهوم ایمان و هدف از آن و نیز ساختار تعالیم دینی در مسیحیت ارائه نموده و سپس اهمیت و ابعاد شناخت خداوند، رابطه بین انسان با خدا، جایگاه وحی و سنت به عنوان یکی از منابع شناخت دین و معارف دینی و لزوم پاسخ گویی آدمی به خداوند نسبت به اعمال و اعتقادات خویش از منظر کلیسای کاتولیک، مورد بحث و بررسی اجمالی قرار گرفته است.

آنگاه برخی از عقاید مسیحیان کاتولیک نسبت به عیسی(ع)، نبوت وی، زندگانی و سرنوشت او و نیز تعالیم وارد شده از ایشان در دین مسیحیت مطرح شده و اعتقاد آنان به روح القدس و فدا شدن مسیح برای نجات مسیحیان منعکس شده است. در بخش دیگری از کتاب نویسنده به برخی از آداب و آئین های کلیسای کاتولیک معروف به آئین های فیض بخش اشاره نموده و بعضی از احکام عبادی مربوط به این فرقه از مسیحیت و نیز دعاهای وارد شده از مسیح در زمینه های مختلف را معرفی نموده است

این کتاب شامل ده مقاله از هفت نویسنده مسیحی است که مسئله الوهیت عیسی را که بر اساس نظریه تجسد خدا توجیه شده، نقد و بررسی کرده اند.

کتاب اسطوره تجسد خدا در دو بخش سنجش منابع و سنجش تحولات با این هدف نگارش یافته که اثبات کند تجسد خدا و الوهیت مسیح، اسطوره است و واقعیت ندارد.

عیسای تاریخی تصوری از خود به عنوان «خدای متجسد» یا «تجسد شخص دوم تثلیث الهی » نداشت. همچنان که تصور عیسی در سه انجیل مرقس، متی و لوقا تفاوتی با تصور او در قرآن، به عنوان یک پیامبر بزرگ الهی ندارد.

هاله ای از شواهد، اسطوره ای در الهیات، عیسی و ادیان جهانی، مسیح جهان مسیحیت، عیسی؛ مرد سرنوشت جهانی، مسیحیت بدون تجسد و مشرب تجربه از جمله مباحث طرح شده در این کتاب است.

از نویسندگان این مقالات می توان موریس وایلز، فرانسیس یانگ، مایکل گولدر، لسلی هولدن، دان کیوپیت، دنیس ناینم و جان هیک را نام برد. این کتاب در ۳۰ سال پیش توسط هفت نفر منتشر شد و با وجود اینکه موضوع آن سخن جدیدی نبود غوغایی در بین مسیحیان برانگیخت.