جریان سلفی زیدی

اثر حاضر از سلسله مباحث جریان شناسی سلفی گری معاصر می‌باشد. هدف نگارنده از گردآوری این مجموعه ارائه تحقیقات کاربردی و راهبردی در زمینه سلفی گری است. این نوشتار ابتدا به بیان تاریخچه پیدایش صحابه تا عصر حاضر و سپس به بررسی افکار و عقاید این گروه می پردازد و در انتها نیز به بررسی اجمالی گروه منشعب شد‌ه از آن به نام لشگر جهنگوی پرداخته می‌شود.

ازآنجاکه سپاه صحابه و لشکر جهنگوی از گروه‌های تکفیری هستند که با رویکرد خصمانه علیه شیعیان در پاکستان فعالیت دارند، برخی از دولتمردان پاکستان و عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز از چنین گروه‌هایی حمایت کردند.

در این کتاب، عناوینی همچون ابومصعب زرقاوی کیست؟ - تأسیس القاعده عراق و فجایع آن، رهبری ابوبکر بغدادی، جنگ در سوریه و تأسیس داعش، وضعیت سیاسی عراق در زمان آغاز حملات داعش به عراق، ساختار تشکیلاتی داعش، تحلیلی بر مواضع داعش به چشم می خورد.

نویسنده، در مقدمه کتاب می نویسد: با حمله آمریکا به عراق در سال 2003 به بهانه مبارزه با تروریسم، شاخه القاعده در عراق، به رهبری ابومصعب زرقاوی فعال شد و عملیات های انتحاری بسیاری در عراق به وقوع پیوست. ابومصعب الزرقاوی از 2003 تا 2006، رهبر القاعده عراق بود و دشمن قریب خود را شیعیان می دانست و مهم ترین کار خود را مبارزه با دولت شیعه عراق معرفی کرده بود.

وی در سال 2006، در بمباران مواضع القاعده در عراق از سوی آمریکا کشته شد.با کشته شدن وی افراد دیگری رهبری این گروه را به عهده گرفتند؛ اما وضع عراق و فقدان رهبرانی کاریزما، مثل زرقاوی، افول فعالیت های القاعده عراق را در پی داشت تا اینکه در سال 2010، موضوع سوریه پیش آمد و در همین زمان، ابوبکر البغدادی رهبر این گروه تروریستی شد و با خشونت بیشتر، به قتل و غارت مردم بی گناه اقدام کرد. وی در بخش دیگری از مقدمه کتاب ذکر کرده است که برای شناخت داعش باید القاعده را شناخت و شناخت القاعده بدون شناخت سلفیه جهادی ممکن نیست. سلفیه جهادی در دهه هفتاد قرن بیستم، در مصر ظهور یافت و با تفسیر خاص از جاهلیت و جهاد گروه های تکفیری متعددی از دل آن بیرون آمدند. وی این کتاب را رساله ای مختصر در باب تاریخ و عقاید القاعده عراق دانسته که به تازگی، نام دولت اسلامی عراق و شام (داعش) را بر خود نهاده است.

اخوان المسلمین یک جنبش فراملی اسلام گرای سنی است که در بسیاری از کشورهای عربی طرفدار دارد. اخوان المسلمین را می توان بزرگترین گروه سیاسی سنی در جهان به شمار آورد.این جنبش در سال ۱۹۲۸ میلادی (۱۳۰۷ شمسی، ۱۳۴۷ قمری) در شهر اسماعیلیه مصر به رهبری حسن البنا بنیان نهاده شد و سپس فعالیت خود را به دیگر کشورهای عربی و اسلامی گسترش داد.

این نهضت به تأثیر از اندیشه های سید قطب اندیشمند اسلامی، محمد الغزالی مبلغ اسلامی، سید جمال الدین اسدآبادی و محمد عبده در پاسخ به انحطاط داخلی مسلمانان و سلطه بیگانگان بر کشورهای اسلامی، به ویژه بر کشور مصر پدید آمد. اخوان المسلمین جهت رسیدن به اهدافش در زمینه های مختلف فرهنگی، نظامی و سیاسی به مبارزه پرداخت، و در این رهگذر چند بار به دست حکومت ملک فاروق منحل شد و طی آن شمار زیادی از اعضای آن دستگیر و یا اعدام شدند. نام رسمی این گروه اِخْوان المسلمین به معنای برادری مسلمانان است اما گاهی اّخَوان المسلمین نیز گفته می شود که به معنای برادران مسلماناست جنبش اخوان المسلمین، بزرگ ترین جنبش اسلام گرا در جهان عرب می باشد. در ابتدا فعالیت های جنبش، نیمه مخفی بود و سازمان اخوان المسلمین برای گسترش جنبش از جزوه، نامه، سخنرانی و ملاقات های شخصی استفاده می کرد.

جنبش در شرایطی تأسیس شد که از یک سو مقامات الازهر هرگونه سازش یا نوسازی جامعه و دگرگونی دینی را رد می کردند و از سوی دیگر، نوگرایان به دنبال جامعه ای بودند که در آن دین و سیاست از هم جدا باشد. حسن البنا تلاش های خود را در سه مرحله تبلیغ، جذب و سازماندهی و اقدامات عملی آغاز نمود. هدف اصلی وی انجام اصلاحات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جامعة مصر و جهان اسلام بود و بر سازندگی فرد مسلمان، خانواده مسلمان، جامعه مسلمان و نهایتاً حکومت اسلامی، براساس تمدن اسلامی تأکید نمود.