رستم و سهراب

«خواجه شمس‌الدین محمد» (اوایل قرن هشتم در سال 792 ه ق) در شیراز، متولد شد. او شاعر و غزل‌سرای برجستة ایرانی است که شعرهایش زبان و بیان شیوا و اندیشة ژرف و انسانی دارد. قرآن را حفظ بود و در شعرهایش به حافظ، یعنی از بر دارندة قرآن تخلص می‌کرد.

دیوان حافظ، مجموعه‌ای از غزل‌ها، قصیده و قطعه و تعدادی رباعی و دو مثنوی بلند است. مشهورترین شعرهای او غزل‌های او هستند که تعدادشان به پانصد می‌رسد.

عشق، عرفان و رندی از مفهوم‌های اصلی شعر حافظ هستند. عشق در شعر حافظ، گاه به معنای عشق زمینی و گاه مفهومی الهی و عرفانی دارد.

نوشتار حاضر حاوی شرح‌حال حافظ به زبان ساده و معنای کلمات و اصطلاحاتی به کار رفته در دیوان اوست که فهم آنها برای نوجوانان و جوانان مشکل است. این کلمات بر اساس حروف الفبا تنظیم شده‌اند.

تاب «هر قلبی که می تپد عاشق نیست شاید فقط پمپ خون باشد؛ پنج آواز برای ذوالجناح و شعرهای دیگر» مجموعه ی همه ی شعرهایی ست که «هوشنگ آزادی ور»، شاعر، فیلمساز و مترجم نامدار، حاضر به انتشار آن در قریب شش دهه شاعری شده است.

شاعری که عضو مهم و برجسته ای از جریان «شعر دیگر» بود و به همراه «یدالله رویایی»، «بهرام اردبیلی» و «پرویز اسلام پور»، بیانیه ی شعر حجم را امضا کرد، چنان در انتشار شعرهایش سختگیر بود که همه ی آنچه در عمر دراز شاعری اش راضی به انتشارش شد، در یک کتاب 120 صفحه ای به نام «هر قلبی که می تپد عاشق نیست شاید فقط پمپ خون باشد» جای گرفت.

مجموعه زخم و نمک گزیده اشعار شاعر خوش قریحه و طنز‌پرداز ایرانی، سید عبدالجواد موسوی در قالب غزل، نو و ترانه و… است.

تقدیر سنگ؛ خون یخ‌زده؛ سنگ و سبو؛ خشت نخست؛ فعل وارونه؛ نیت‌انگاری دینی؛ فراسوی نیک و بد؛ اگه عاشقانه نباشن؛ فصل وصل؛ زمزمه‌های یک دیوانه؛ صراط مستقیم؛ روزپری؛ و پهلوان قصه ما برخی از اشعاغر این مجموعه‌اند.

موسوی در اشعارش از درد و دریغ می‌گوید اما نه با زبانی تلخ، او از شکست حرف می‌‌زند اما ناامیدی در کارش نیست و حتی شکست را به منزله دریچه‌ای به سو امید توصیف می‌کند.

این مجموعه پنج فصل به نام‌های کبود روبه مرگ، زیر تیغ تقدیر، خاموشی، از درون چاه و صراط مستقیم دارد. موسوی اشعار «فصل وصل» را به جلال آل احمد «بخت پای لنگ» را به یوسف علی میر شکاک،«چرخ و فلک» را به حمید عجمی، زیر تیغ را به فرهاد مهراد، زمزمه های یک یوانه را به زنده‌یاد منوچهر احترامی، امن عیش را به نیچه، هولدرین و هیدگر، بهای بهشت را به سیدعلی میرفتاح، جان سخت را به مرتضی سرهنگی و هدایت‌الله بهبودی، بخت پای لنگ را به یوسفعلی میرشکاک و چرخ و فلک را به حمید عجمی تقدیم کرده است.

موسوی در این مجموعه شعرهایی را هم برای حضرت فاطمه زهرا (س)، حضرت مهدی (عج)، امام حسن مجتبی ( ع)، حضرت زینب کبری (س) و حضرت ابوالفضل (ع) سروده است.

کتاب یادنامه‌ای جامع است که به بررسی ابعاد مختلف شخصیت و آثار یدالله بهزاد کرمانشاهی، شاعر پرآوازه کرمانشاهی می‌پردازد. این کتاب با مقدمه‌های ارزشمند شفیعی کدکنی و کزازی آغاز می‌شود که هر کدام از زاویه‌ای خاص به بررسی ویژگی‌های ادبی و اخلاقی بهزاد پرداخته‌اند.

بخش مقالات کتاب شامل نوشته‌هایی از پژوهشگران و ادیبانی همچون ایرج افشار، محمدرضا شفیعی کدکنی، میرجلال الدین کزازی و کامیار عابدی است که هر یک از منظری خاص به تحلیل آثار و اندیشه‌های بهزاد پرداخته‌اند. از جمله مقالات برجسته این بخش می‌توان به «بزرگ پنهان در مه» از فریبرز ابراهیم پور و «بررسی قالب‌های شعری و اوزان عروضی در اشعار بهزاد کرمانشاهی» اشاره کرد.

بخش خاطرات کتاب، گنجینه‌ای از یادداشت‌های شخصی دوستان و شاگردان بهزاد است که تصویری زنده از شخصیت این استاد برجسته ارائه می‌دهد. در این بخش خاطراتی از چهره‌هایی چون شهرام ناظری، رحیم معینی کرمانشاهی و مهدی اخوان ثالث آمده است.

بخش پایانی کتاب شامل اشعاری است که شاعران معاصر در رثای بهزاد سروده‌اند. از جمله این اشعار می‌توان به شعر مهدی اخوان ثالث و محمدرضا شفیعی کدکنی اشاره کرد.

این کتاب نه تنها مرجعی ارزشمند برای شناخت زندگی و آثار بهزاد کرمانشاهی است، بلکه تصویری از فضای فرهنگی و ادبی کرمانشاه در دهه‌های اخیر نیز ارائه می‌دهد.